Nagdidilim ang langit

NAGDIDILIM ANG LANGIT

wala ang haring araw ngayong kinaumagahan

sapagkat nagbabadya ang malakas na pag-ulan

tingni ang langit, maulap, di lamang ambon iyan

magsahod ng timba't may tubig na maipon naman

atip ay tingnan, ang yerong bubong, baka may butas

tapalan agad kung mayroon man hangga't may oras

itaas ang dapat itaas, ang sako ng bigas

tiyaking maghanda sa loob, maghanda sa labas

tanggalin ang plastik sa kanal sakaling magbaha

aba'y kayraming basurang lululunin ng sigwa

upos ng yosi, plastik, basahan, lalong malubha

kung babara lang ito, sapagkat tao'y kawawa

dapat paghandaan ang pagsusungit ng panahon

upang di magbalik ang alaala ng kahapon

Ondoy, Peping, Yolanda, Milenyo, ang mga iyon

matitinding bagyong kayraming buhay na nilamon

- gregoriovbituinjr.

08.28.2021

Hindi biro ang nagbabagong klima

HINDI BIRO ANG NAGBABAGONG KLIMA

tatawa-tawa ka pa, di nagbibiro ang klima

aba'y di mo pa ba naranasan ang masalanta?

tingnan mo lang ang aral kina Ondoy at Yolanda

saka sabihing joke lang ang nangyari sa kanila

tila nagbabagong klima'y paglukob ng halimaw

na sa ating mga likod nagtarak ng balaraw

di mawari ang nasalanta, masa'y humihiyaw:

"Climate emergency is not a joke! Climate Justice Now!

palitan na ang bulok na sistemang mapaniil

tigilan na ang pagsunog ng mga fossil fuel

na pinagtutubuan ng kapitalismong taksil

unahin ang mga coal plants na dapat mapatigil

habang patuloy lang ang korporasyong malalaki

sa pagpondo sa ganyang planta'y di mapapakali

tingnan ang pamahalaan, kanino nagsisilbi

sa korporasyon o sa masang nasa tabi-tabi

kayraming nasalanta, namatay at nagtitiis

nasisirang kalikasan ba'y ito ang senyales?

dapat tayong mag-usap, ano ba ang Climate Justice?

ano nang kaisahan sa kasunduan sa Paris?

huwag magtawa pagkat buhay ang nakasalalay

noong mag-Yolanda sa Leyte'y nagkalat ang bangkay

"Climate emergency is not a joke!" tayo'y magnilay

klima'y di nagbibiro sa mensahe niyang taglay

- gregoriovbituinjr.

08.13.2021

* ang ibig sabihin ng PMCJ na signatory sa plakard ay Philippine Movement for Climate Justice

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021

Itigil na ang girian

ITIGIL NA ANG GIRIAN

ngayong Agosto'y may kasaysayang batid ng masa

anibersaryo ng pagbagsak ng bomba atomika

sa bansang Japan, sa Nagazaki at Hiroshima

at lumipol ng libo-libong mamamayan nila

habang patuloy sa dusa ang mga hibakusha

pitumpu't anim na taon na ang nakalilipas

ay nagbubuo pa rin ang mga bansang may angas

ng samutsaring mga nakamamatay na armas

na panakot sa bansang sa kanila'y di parehas

banta sa bansang tila di marunong maging patas

bomba atomika noon, armas nukleyar ngayon

kailan ba matitigil ang ganoong imbensyon

bakit patuloy ang paligsahan ng mga nasyon

susumbatan lang sila ng kasaysayan kahapon

kung depensa nila'y pandepensa lang nila iyon

ano bang konsepto nila ng lahi't kalayaan

bakit patuloy ang sistema ng mga gahaman

ah, itigil na ang mga girian at labanan

pagpapakatao ang dapat nating pagsikapan

at maitayo ang isang makataong lipunan

- gregoriovbituinjr.

08.13.2021

* ang aklat sa larawan ay nabili ng makata sa Book Sale, Farmers branch, 12.28.2020

* ayon sa kasaysayan, bumagsak ang bomba atomika sa Hiroshima noong Agosto 6, 1945, at sa Nagasaki tatlong araw makalipas.

* tinatayang nasa 135,00 ang total casualty sa Hiroshima, at 64,000 sa Nagasaki, ayon sa https://www.atomicarchive.com/resources/documents/med/med_chp10.html

Huwag nang pondohan ang fossil fuel

HUWAG NANG PONDOHAN ANG FOSSIL FUEL

teyoretikal at anong bigat ng panawagan

na "No to fossil fuel finance! Yes to climate finance!"

kung di mo aaralin ay di mauunawaan

upang isyu'y mas maintindihan ng taumbayan

susubukan kong ipaliwanag ang mga ito

sa iba'y maibahagi ang mahalagang isyu

nais kong pagaanin sa pamaraang alam ko

ipaliliwanag ko sa tula para sa tao

kumbaga sa usok na sadyang nakasusulasok

ginagastusan ng kapitalista'y pulos usok

kalikasa'y balewala basta tubo'y pumasok

magkadelubyo man sa kita pa rin nakatutok

kahit na nakasisira ng ating kalikasan

nagpapadumi sa hangin, polusyong nananahan

at kaylaki ng epekto sa ating kalusugan

greenhouse gases pa'y sa papawirin nagsalimbayan

fossil fuel ang tawag sa pinagsusunog nila

sapagkat galing sa fossil na nabuo noon pa

mula sa labi ng mga organismong wala na

tulad ng dinasor sa usaping geolohika

habang patuloy lang ang malalaking korporasyon

sa pagpondo ng mga enerhiyang ibinabaon

lang ang mundo sa kapariwaraan, ito'y hamon

sa mga gobyernong gawin na ang tamang solusyon

kaya tigilan na ang pagpondo sa fossil fuel

ng coal plants na pagbuga ng usok ay di mapigil

ng crude oil o ng petrolyong gasolina't diesel

ng natural gas na ang pagsunog ay di matigil

mas dapat pondohan ang pangangalaga sa klima

mas pondohan ang pagpigil sa pagbuga ng planta

ng coal at paggamit ng kerosina't gasolina

mas dapat pondohan ang kinabukasan ng masa

unahin naman ang kapakanan ng mamamayan

at kinabukasan ng nag-iisang daigdigan

ang "No to fossil fuel finance! Yes to climate finance!"

sa maikling tulang ito sana'y naunawaan

- gregoriovbituinjr.

08.12.2021

* litratong kuha ng makatang gala noong SONA 2021